Matka Jana Matejko

Teodora z Giebułtowskich tak brzmi rodowe nazwisko Pani Matejkowej. Pani Teodora urodziła się 1846 a zmarła 25 sierpnia 1896 w Krakowie. Była córką Antoniego Giebułtowskiego i Pauliny z Sikorskich. Teodora lubiała pozować mężowi do obrazów, najczęściej jako Bona Sforza lub Barbara Radziwiłłówna. Pochodziła z rodziny Giebułtowskich, zaprzyjaźnionej z rodziną jej przyszłego męża. Po ślubie z Janem Matejką oboje zamieszkali w mieście, którym Matejko tworzył przez całe swoje życie czyli  Krakowie. Tam też  przyszło na świat ich 5 dzieci. Niedługo po ślubie Pani Matejkowa zachorowała na cukrzycę. Nie był to koniec problemów ponieważ w późniejszych latach zachorowała na chorobę umysłową.

Historia Teodory przed ślubem z Janem Matejko

Teodora Giebułtowska była rodzynkiem czyli najmłodszym dzieckiem sklepikarza Antoniego Giebułtowskiego i Pauliny z Sikorskich. Miała 3 starszego rodzeństwa - dwóch braci i jedną siostrę Joannę, Stanisława oraz Stefana. Stefan zginął tragicznie w bitwie pod Miechowem w czasie powstania styczniowego. Starszy z braci Teodory Stanisław został księdzem w Czernichowie, natomiast siostra Joanna w 1852 wyszła za mąż za Leonarda Serafińskiego i była matką Stanisławy Serafińskiej. Teodora poznała swojego przyszłego męża, Jana Matejkę, już w dzieciństwie. Ojciec przyszłego malarza, Franciszek, uczył Teodorę Giebułtowską i jej siostrzeńców muzyki. W 1859 zmarł ojciec Teodory i rodzina Giebułtowskich znalazła się w bardzo trudnej sytuacji finansowej. Wdowia pensja, którą otrzymywała Matka Teodory Paulina Giebułtowska, nie starczała na wychowanie dzieci. Teodora uczyła się wówczas w pensjonacie Podlewskiej, gdzie wraz z bratem Stefanem pobierała nauki śpiewu u Franciszka Mireckiego.

Dzieci Teodory i Jana Matejków

Portret dzieci Jana Matejko z 1870

Obrazy Matejko - Stańczyk, Rejtan, Kopernik

Opis obrazów Jana Matejko.

PEŁNY ARTYKUŁ O OBRAZACH MATEJKO NA BLOGU WWW.MOJPORTRET.PL
W Krakowie urodził się geniusz malarski Jan Alojzy Matejko. W Krakowie namalował większość swoich malowideł olejnych gigantycznych rozmiarów, nierzadko sięgających blisko 4 metrów szerokości. Czemu Matejko stał się tak popularnym malarzem już za swojego życia ? Swoją popularność zawdzięcza dzięki innowacyjności w malarstwie. Postanowił sportretować kluczowe wydarzenia z historii Polski na płótnach dużych rozmiarów. Jego pomysł jak i wykonanie okazał się genialny. Nie mając nawet 25 lat namalował „Stańczyka”. Pamiętać należy, iż wydarzenia historyczne stworzone przez Jana Matejkę nie są wiernym odzwierciedleniem scen, które miały miejsce. Matejko starał się przedstawić ważne osoby i wydarzenia z historii Polski a nie precyzyjnie skopiować sceny, które miały miejsce w długiej historii Polski.

1. Stańczyk - obraz matejko

Stańczyk kojarzy się z klaunem. Nie słusznie bo Stańczyk był ważną postacią kolejno na dworach Aleksandra Jagiellończyka, Zygmunta I Starego oraz Zygmunta Augusta. Tożsamość Stańczyka brzmi według różnych źródeł Stanisław Gąska lub Stanisław Wyssogota , który żył na przełomie XV i XVI wieku. Podobnie jak Jan Matejko był związanym z Krakowem i jego okolicami.

2. Rejtan - obrazy Matejko

„Rejtan – Upadek Polski” tak brzmi pełny tytuł malowidła Jana matejko. Żeby zrozumieć tajemnice tego malowidła przenieśmy się w czasy I Rzeczpospolitej do roku 1742 gdzie na obecnych ziemiach białoruskich w Hruszówce urodził się szlachcic i wielki patriota Tadeusz Rejtan. W 1773 roku, 31-letni wówczas Tadeusz Rejtan(Reytan) był posłem na Sejm Rozbiorowy w Warszawie. Rok wcześniej czyli w 1772 roku Rosja, Prusy i Austria dokonały pierwszego rozbioru Polski, a Sejm Rozbiorowy miał zatwierdzić ten postępek zaborców.

3. Kopernik - obraz Matejko

Pomysł namalowania malowidła „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem” był związany z obchodami 400-setnej rocznicy urodzin wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika. Być może Matejko malował ten obraz na zamówienie. Do malowidła malarzowi pozował przyjaciel domu Matejków Henryk Levittoux przyrodnik i lekarz, który choroby nerwowe leczył poprzez przypalanie rozpalonym żelazem. Efekt? Mikołaj Kopernik na obrazie prezentował się nie tylko jako geniusz ale i przystojny mężczyzna.
Astronom Kopernik czyli rozmowa z Bogiem - Jan Matejko. W centrum dziełla sztuki znajduje się postać Mikołaja Kopernika na tle zabudowań Fromborka z widocznym Zalewem Wiślanym i gotycką katedrą z prawej strony.

PEŁNY ARTYKUŁ  NA WWW.MOJPORTRET.PL